Program
Profilaktyki
w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Brusach
2011/2012
Program zaopiniowany przez Radę Rodziców w dniu 23
sierpnia 2011
roku.
Program zatwierdzono na posiedzeniu Rady Pedagogicznej w dniu 25
sierpnia 2011 roku.
Profilaktyka-jest
chronieniem człowieka w rozwoju przed zagrożeniami i reagowanie na nie.
Na pozór może się wydawać,
że wszelkie zagrożenia czyhają na człowieka w świecie zewnętrznym, gdy w
istocie to sam człowiek dokonuje takich wyborów, które zakłócają jego
rozwój. Człowiek niedojrzały sam dla siebie może być zagrożeniem.
Dlatego prowadzenie dziecka ku dorosłości jest zarówno wychowaniem, jak
i profilaktyką.
CZYNNIKI CHRONIĄCE I RYZYKA
Oddziaływanie
profilaktyczne ma szczególne znaczenie w odniesieniu do dzieci w okresie
dorastania/8-18 lat/. Jest to faza rozwoju stanowiąca pomost pomiędzy
dzieciństwem i dorosłością, w czasie której dokonuje się wiele
intensywnych, jakościowych zmian w osobowości człowieka. Zmiany te,
prowokowane intensywnym rozwojem biologicznym, mają swój wyraz w
emocjonalności i duchowości, od dążenia do większej samodzielności aż po
określenie własnej tożsamości. Fazę tę najczęściej charakteryzuje brak
integracji co powoduje zakłócenia i podejmowanie zachowań ryzykownych.
Zachowanie
ryzykowne-działania zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się
niekorzystnych psychologicznych, społecznych i zdrowotnych konsekwencji
zaburzających prawidłowy rozwój /zachowania agresywne, palenie tytoniu,
używanie alkoholu i środków psychoaktywnych.
Głównym celem
profilaktyki jest ochrona przed zagrożeniami czyli cechami jednostki i
środowiska które sprzyjają podejmowaniu zachowań ryzykownych nazywanych
czynnikami ryzyka:
-słaba więź ze
szkołą, rodziną, kościołem..
-niepowodzenia
szkolne,
-przynależność
do „problemowych” grup rówieśniczych,
-aprobata dla
zachowań problemowych u rówieśników i dorosłych,
-zachowania
agresywne ,
-zachowania
ryzykowne-palenie tytoniu, używanie alkoholu.
Działania, które
zwiększają odporność ucznia na działanie czynników ryzyka nazywamy nazywamy
czynnikami chroniącymi:
-czynne
uczestnictwo w życiu szkoły, rodziny, kościoła lub instytucji pro
społecznych (silna więź emocjonalna z rodzicami),
-właściwy „monitoring” ze strony rodziców oraz zainteresowanie nauką
szkolną,
-brak
akceptacji dla zachowań od biegających od norm społecznych,
-poszanowanie
prawa, norm, wartości i autorytetów społecznych
Zatem działania
profilaktyczne powinny być nakierowane na :
- wzmacnianie czynników
chroniących czym zajmuje się profilaktyka pierwszorzędowa
skierowana do grup niskiego ryzyka
preferująca promowanie zdrowego
stylu życia i zapobiega zagrożeniom, w szczególności w rozwijaniu
umiejętności radzenia
sobie z wymogami życia,
-osłabienie czynników
ryzyka, którymi zajmuje się profilaktyka drugorzędowa skierowana
do grup podwyższonego ryzyka
preferujące ograniczenie lub
eliminację podejmowania zachowań ryzykownych i zachęcanie do wycofywania
się.
PROFILAKTYKA W SZKOLE
Szkoła jest
miejscem profilaktyki pierwszorzędowej. Działalność edukacyjna szkoły
jest określana przez szkolny zestaw programów nauczania, program
wychowawczy szkoły i program profilaktyki dostosowany do potrzeb
rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska.
Zadaniem
szkolnej profilaktyki jest chronienie dzieci przed zagrożeniami
przez działania wychowawczo-profilaktyczne, a także reagowania w
sytuacjach rozpoznania pierwszych prób podejmowania zachowań ryzykownych
poprzez odwołanie się do specjalistycznej pomocy(wskazywanie ,czasem
pomoc w organizacji pierwszego kontaktu ze specjalistą, nawiązanie
kontaktu z rodzicami, motywowanie do podjęcia leczenia i terapii).
Szkolny program
profilaktyki opracowany o zdiagnozowane wśród uczniów, nauczycieli i
rodziców zachowania problemowe zmierza do:
- wspierania rozwoju
uczniów uwzględniając potrzeby rozwojowe uczniów,
-zachęca i motywuje do
podejmowania zdrowego i bezpiecznego trybu życia,
-uczy jak radzić sobie w
trudnych bez korzystania z niebezpiecznych środków,
-wzmacnia więzi
koleżeńskie i rodzinne.
Zachowania
problemowe zdiagnozowane w naszej szkole to:
-zachowania agresywne
jako przemoc i agresja rówieśnicza 80%
-brak kultury
osobistej-używanie wulgaryzmów 23%
-nieliczne wagary i brak
zainteresowania nauką 2%
-próby zażywania
substancji psychoaktywnych (alkoholu, papierosów, wąchanie kleju,
możliwość zakupu narkotyków) 1,5%
-inne- kłamstwa,
kradzieże 0,5%
Cele działań profilaktycznych w zakresie problemów zdiagnozowanych w
naszej szkole:
-prowadzenie wszelkich
działań zmierzających do prawidłowego kształtowania osobowości oraz
uczymy prawidłowych postaw
i umiejętności życiowych-ukazanie wpływu
środowiska które jest dla jednostki źródłem do naśladowania, źródłem kar
i
nagród, wywiera presję,
-kształtowanie
prawidłowych postaw i umiejętności życiowych w rozpoznawaniu zagrożeń
oraz radzenia sobie z niekorzystnymi
wpływami
-umiejętność odmawiania,r>
-nauka atrakcyjnych form
spędzania czasu wolnego poprzez rozwijanie zainteresowań, hobby oraz
zaspakajanie potrzeb bez
pomocy substancji psychoaktywnych,-zapobieganie i
zmniejszanie szkód, które mogą wystąpić w życiu młodych ludzi w
związku
z zażywaniem przez nich substancji psychoaktywnych
(alkoholu i papierosów),
-wzmacnianie przekonania,
że życie bez środka uzależniającego jest ciekawsze, bardziej
wartościowe, -nabywanie umiejętności
odmawiania.
Program opracowano w oparciu o ustawy, rozporządzenia i literaturę
dające podstawę dla działań profilaktycznych:
1. Ustawa o systemie
oświaty (zapis postulujący wprowadzenie programów profilaktycznych).
2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z
dnia 31 stycznia 2002 r zmieniające rozporządzenie w sprawie
ramowych
statutów publicznych przedszkoli oraz publicznych szkół.
3. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomani z 24 kwietnia 1997 r w sprawie
promocji zdrowego trybu życia bez nikotyny i narkotyków
zalecana w
programowaniu pracy szkoły.
4. Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19 sierpnia 1994 r
wszelkiego rodzaju "używki", działalność sekt oraz przejawy
agresji mogą
naruszać prawo do ochrony zdrowia oraz prowadzić osoby zaangażowane w
zachowania destruktywne ,do
poważnych zaburzeń w sferze psychiki.
5. Ustawa o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu z dnia 09 listopada 1995 r określa
szkodliwość nikotyny i
potrzebę uwrażliwienia młodzieży i dzieci na jej
zgubne skutki.
6 .Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi z
dnia 26 października 1982r.
Literatura:
1. Jak żyć z ludźmi. Program profilaktyczny, MEN, Warszawa 1997
2. Drugi Elementarz czyli program siedmiu kroków. Państwowa Agencja
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa
1998
3. Arendarska A., Wojcieszek K., Przygotowanie do profilaktyki domowej.
Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Warszawa 1997
4. Kosińska E., Mądrze i skutecznie. Zasady konstruowania szkolnego
programu profilaktyki. Rubikon, Kraków 2002
5. Wojcieszek K., Wygrać życie. Szkolny program profilaktyczny. Rubikon,
Kraków 2002
6. Paź B., G., Szkoła, która ochrania. Szkolny program profilaktyki.
Rubikon, Kraków 2002
7.
Szymańska J., Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej
psychoprofilaktyki. Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 2002
8.Opracowanie Kobiałko A., Profilaktyka uzależnień. Program edukacyjny.
Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Warszawa
1990
9. Mieszalski S., Morawska E., Morawski J., Szymański M., Program Promocji
Zdrowia i Profilaktyki Uzależnień – Dziękuję nie.
Warszawa 2000
10. Opracowanie Pacewicz A., Przemoc wobec dzieci. Zajęcia edukacyjne dla
uczniów szkół podstawowych. Państwowa Agencja
Rozwiązywania Problemów
Alkoholowych, Warszawa 1997
11. Repińska R., Zajęcia psychoedukacyjne. WOM Bydgoszcz 1998
12. Suska E., Kwiatkowska V., Praktyczny poradnik dla nauczycieli.
Scenariusze lekcji „Wokół praw dziecka”
|